 |
 |
Daadkracht in menselijkheid
Deze verhalen en momenten, die veelvuldig elke dag over de hele wereld plaats vinden, spreken hun eigen klare taal in een wereld die velen als verhardend beschouwen. De meeste dagbladen brengen ons immers allerlei nieuws over ongelukken, diefstal, schandalen, moorden, enzovoort en dat lijkt vaak het nieuws of de artikelen die gaan over het goeds dat gedaan wordt, teniet te doen. Ron Hubner had een inspirerend gesprek met de Nederlandse Johan van Heuvel die zijn inventiviteit en vaardigheden in dienst van anderen stelt. Spontaan en met plezier je vakkunst en talent inzetten om je medemens te helpen waar dat nodig is zonder de opzet te hebben om eraan te verdienen. Telkens als ik dat aspect van menselijkheid ontmoet raak ik zo geïnspireerd dat ik over zo'n ontmoeting graag aan anderen vertel. Ik kende Johan al langer van gezicht maar hem echt ontmoeten deed ik pas op een feest. Ik was naar de bar gelopen en had een biertje besteld. Terwijl ik wachtte op het vullen van het glas keek ik naast me en zag een wat oudere man staan met pientere ogen achter een paar brillenglazen. Hij had een smal gezicht, grijsbruin stekelhaar en een stel borstelige wenkbrauwen. Johan, de naam van deze lange en daardoor wat smal ogende man, knikte me vriendelijk toe. Terwijl ik terugknikte en hem daarbij wat scherper opnam dan daarvoor, zag ik dat zijn bril een reparatie had ondergaan. Het rechter brillenglas was, vlakbij de poot, blijkbaar gebroken geweest en iemand had het heel vernuftig en handig gerepareerd. Hij zag me kijken en zei, wijzend op zijn bril: 'Ik heb er een klein ongelukje mee gehad en omdat ik het zonde vind om zo'n mooie bril weg te gooien als hij verder nog volledig functioneert, heb ik hem gerepareerd.' We raakten in gesprek en uit het gesprek dat volgde bleek dat een aantal dingen typerend zijn voor Johan. Allereerst is er zijn innovatieve vaardigheid. Als jongetje van zes wist hij al dat hij het liefst met zijn handen wilde werken en dat heeft hij tot op heden - 73 jaar is hij nu - volgehouden. Als uitvinder, maar ook als vormgever van onder andere stoelen, heeft hij altijd goed zijn brood kunnen verdienen. Daarnaast is het typerend voor Johan dat hij zuinig is in de goede zin van het woord. 'Zuinig zijn met de materialen van de planeet', noemt hij dat zelf. Niet uit gierigheid, maar uit respect voor dat materiaal en de lange tijd die de planeet nodig heeft gehad om het te vormen. Maar ook uit respect voor de moeite die mensen ervoor gedaan hebben om uit dat materiaal iets nuttigs of iets moois te maken. Het is dus niet vreemd dat het hem aan het hart gaat dat er zich in deze maatschappij zo'n grote verspilling voltrekt. Veel apparaten en huisraad worden weggegooid terwijl er eigenlijk heel weinig aan mankeert. Gemeentelijke verzamelplaatsen van deze spullen zijn gewoonlijk een eindstation. Voor Johan zijn ze één grote voorraadkamer waaruit hij datgene haalt dat hij nodig heeft om andere mensen te helpen. Want ook dat is typerend voor Johan: hij heeft een passie voor het helpen van anderen.
Terwijl we samen een biertje drinken vraag ik hem waarom hij dit doet. Hij zegt: ‘Omdat ik het niet kan laten, zo simpel is dat. Als men me zou wegsturen of verbieden om dit te doen, dan ben ik morgen weer terug, omdat ik het niet kan laten. Ik kan er geen nee tegen zeggen. Mijn leven lang heb ik mezelf getraind om kapotte dingen te repareren. Dat is wat ik graag doe en ik kan dat dienstbaar maken door anderen ermee te helpen. Daarom doe ik het!' Als ik hem daarna vraag wat hij er voor zichzelf uithaalt zegt hij: ‘Ik heb mijn natje en mijn droogje en ik heb voldoende om van te kunnen leven. Als het moet kan ik nog geld verdienen, maar dat hoeft niet, dus doe ik het niet. Daar zit ik niet op te wachten. Daarvoor is bij mij in de plaats gekomen dat als ik wat kan doen om andere mensen te helpen, ik dat niet zal laten, omdat dat iets is wat waarde heeft. En dat helpen van anderen helpt ook mij, want wat ik doe geeft veel voldoening, omdat ik iets zinvols en waardevols doe met het lichaam dat ik gekregen heb. Dat gevoel is niet met geld te betalen. Dus de mensen die ik help, helpen ook mij, omdat ik door hen een dienst te bewijzen voldoening en waarde mag voelen. En er is nog iets. Ik ben geïnspireerd door dat verhaaltje over het sneeuwvlokje uit de vorige Topaz, waarin net één sneeuwvlokje een omslag veroorzaakt. Ik beschouw mijzelf als een klein zandkorreltje aan het strand, kleiner dan een sneeuwvlokje, maar ik hoop dat door de dingen die ik doe, ik kan helpen om een verschil te maken, om te helpen een omslag te veroorzaken naar een betere wereld.’ Menselijkheid tegenover anderen kan zo eenvoudig zijn. Vele anderen doen hetzelfde als Johan met de dingen die zij goed kunnen. Bedoeld om te geven zonder er aan te willen verdienen en tegelijkertijd merkend dat er toch een beloning is: dat gevoel van waarde en voldoening waar Johan over spreekt en dat spontaan in ons naar boven komt als de ander blij is met wat we hebben kunnen doen of geven. Er blijkt veel waarheid te zitten in de woorden: 'Help anderen, want daarmee help je ook jezelf'. Ron Hubner, Nederland |
| Copyright © 2001-2019 De Template Stichting, alle rechten voorbehouden. |
Er zijn verhalen, momenten of situaties die verwantschap en solidariteit oproepen.
Een plotseling weten wanneer een ervaring of iets dat je hoort of leest, een
beroep op je doet om te proberen een ander beter te begrijpen en diens situatie
te doorgronden en, waar mogelijk, te helpen… Dergelijk handelen draagt
een gevoel in zich van vriendschap, verwantschap en het bewustzijn dat solidariteit
een belangrijk deel is van de menselijke aard. Het duidt erop dat de bronnen
voor menselijkheid onuitputtelijk zijn als we besluiten hen aan te spreken.
Johan zet namelijk de vaardigheid van zijn handen en zijn gedrevenheid om niet
te verspillen in om anderen te helpen die niet zo handig zijn als hij, of die
het zelf niet meer kunnen door bijvoorbeeld blindheid. Veel mensen die hij helpt
kunnen bovendien het geld niet missen om een hoognodige reparatie te betalen.
De adressen waar hij naar toegaat krijgt hij door van de afdeling Welzijn van
de gemeente waar hij woont. En regelmatig gaat hij op de fiets met zijn gereedschapskist
op weg naar iemand om een lekkende kraan, een stofzuiger of een slot te repareren
of een creatieve oplossing te vinden voor het vervangen van een kapot onderdeel
dat niet meer te krijgen of te vinden is. Voor zijn diensten mag hij van de
gemeente 5 euro per uur vragen, maar vaak doet hij dat niet eens. Zoals bij
het Kinderhuis van het Leger des Heils waar hij geregeld poppenmeubeltjes of
ander speelgoed repareert, dat door hardhandig gebruik kapotgegaan is.